Araç satış bedelini az göstermek, noter işlemleri sırasında sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu yöntem, genellikle alım-satım işlemlerinde vergi yükünden kaçınma veya daha düşük bir satış bedeli üzerinden işlem yapma amacıyla tercih edilmektedir. Ancak, bu uygulamanın hukuki ve mali sonuçları oldukça ciddi olabilir.
Noter işlemleri, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve diğer yasal düzenlemelerle sıkı bir şekilde denetlenmektedir. Araçların alımı sırasında yapılan her türlü satış işlemi, hem alıcı hem de satıcı için bir dizi sorumluluk taşır. Bu yazıda, araç satış bedelinin az gösterilmesiyle ilgili tüm detayları ele alacağız.
Araç Satış Bedelini Az Göstermek Neden Yapılır
Araç satış bedelini az göstermek, çoğunlukla maliyetleri düşürme ve vergi ödemelerini azaltma amacıyla yapılan bir uygulamadır. Satıcı, bu yöntemle aracın gerçek bedeli üzerinden gelir vergisi ödemekten kaçınmayı hedeflerken, alıcı da düşük bir noter harcı ödemeyi amaçlar.
Ancak bu durum, hem alıcı hem de satıcı açısından hukuki ve finansal riskleri beraberinde getirir. Satış işlemi sırasında söz konusu satış bedeli, satış sözleşmesinde genellikle daha düşük bir rakam olarak belirtilir. Bu yöntem, 213 sayılı Kanunla düzenlenen yükümlülüklerin ihlal edilmesine neden olabileceği gibi, taraflar arasında güven sorunlarına da yol açabilir.
Araç satışında noter işlemleri sırasında bu tür beyanlar yapılırken, noterin görevleri arasındaki sınırlamalar nedeniyle gerçek bedelin gizlenmesi mümkündür. Ancak, bu durumun yasal sonuçlarının farkında olmak önemlidir.
Noterde Araç Satışı Nasıl Yapılır
Noterde araç satışı, yasal olarak belirlenen prosedürler doğrultusunda gerçekleştirilir. Bu süreç, aracın bedeli üzerinde alıcı ve satıcının anlaştığı gerçek satış bedelinin noter huzurunda beyan edilmesini içerir. Noter, satış işlemini gerçekleştirmeden önce aracın ruhsat bilgilerini ve varsa mevcut borç durumunu kontrol eder. Araç satışında noter, aracın satış sözleşmesinde belirtilen bedel üzerinden işlem yapar ve bu bilgi resmi kayıtlara geçer.
Satış işlemi sırasında, hem alıcı hem de satıcının kimlik belgeleri, araç ruhsatı ve anlaşmalı bir satış bedelini noter görevlisine sunması gerekir. Noterde satış bedelini düşük göstermek yasal olarak sakıncalıdır ve ileride alıcı ya da satıcı arasında hukuki ihtilaflara neden olabilir. Ayrıca, gerçek bedel yerine daha düşük bir miktarın beyan edilmesi, hem gelir vergisi kaybına yol açar hem de 213 sayılı Kanunla getirilen mali yükümlülüklerin ihlali anlamına gelir.
Noterde Araç Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Noterde araç alımı sırasında alıcıların dikkat etmesi gereken önemli noktalar bulunmaktadır. Bu noktalar, ileride oluşabilecek hukuki ve mali sorunların önüne geçmek için oldukça önemlidir. İlk olarak, aracın bedelini noterde beyan edilen gerçek bedel üzerinden ödemek, taraflar arasında olası anlaşmazlıkları önler. Satış sözleşmesinde mutlaka doğru bilgiler yer almalıdır. Aksi halde, söz konusu yanlış beyanlar, tarafların hak kaybına uğramasına yol açabilir.
Alıcılar, aracın geçmişteki trafik cezalarını, haciz durumlarını ve varsa diğer borçlarını kontrol etmelidir. Noter bu bilgileri sistemden görüntülese de, eksik ya da hatalı bilgilerle karşılaşma riski bulunmaktadır. Ayrıca, gerçek satış bedelinin düşük gösterilmesi gibi durumlarda, aracın gelecekteki satışında değer kaybı gibi problemler yaşanabilir. Özellikle noterde satış bedelini düşük göstermek, gelir vergisi ve diğer mali yükümlülükler açısından risk oluşturur.
Alıcının, aracın motor ve şasi numaralarını kontrol etmesi ve tüm belgelerin doğruluğunu onaylaması da önemlidir. Bu tür kontroller, satış işlemi tamamlanmadan önce yapılmalıdır.
Noterden Satışı Yapılan Aracın Bedelinin Ödenmemesi
Noter huzurunda araç satışı yapıldıktan sonra, alıcının aracın bedelini ödememesi ciddi hukuki sorunlara yol açabilir. Noterde satış işlemi tamamlandıktan sonra, satış sözleşmesinde belirtilen bedel üzerinden aracın mülkiyeti alıcıya devredilmiş olur. Ancak bu durumda, aracın gerçek satış bedelinin ödenmemesi satıcı açısından büyük bir risk oluşturur. Bu tür durumlarda, satıcı alıcıya karşı yasal haklarını aramak için hukuki süreç başlatabilir.
Satıcıların böyle bir sorunla karşılaşmamak için, aracın bedelini satış işleminden önce tamamen tahsil etmesi önerilir. Eğer ödeme bir kısmı işlemden sonra yapılacaksa, noter huzurunda imzalanan ek bir protokol ile bu durum belgelenmelidir. Aksi halde, bedelini düşük gösterme gibi durumlar tarafların hak kaybına yol açabilir. Ayrıca, 213 sayılı Kanunla belirtilen kurallara aykırı beyanlarda bulunmak, süreci daha karmaşık hale getirebilir.
Bu tür durumların yaşanmaması için, hem alıcı hem de satıcı arasında güvenli bir ödeme süreci belirlenmeli ve tüm işlemler resmi kayıtlar üzerinden yapılmalıdır. Aracın bedelini zamanında ödemeyen alıcıya karşı yasal yollara başvurulabileceği gibi, söz konusu alım-satım işlemleri sırasında noter kayıtları da delil olarak kullanılabilir.
